Raoul Vaneighem- Έρωτας και Επικοινωνία (Αφιέρωμα στο Μάη του 68)

“Το πάθος για έρωτα κουβαλάει μέσα του το πρότυπο μίας τέλειας επικοινωνίας: τον οργασμό, την ακμή της συμφωνίας των ερωτικών συντρόφων. Και αυτό στο σκοτάδι της καθημερινής επιβίωσης, είναι το περιοδικό φεγγοβόλημα του ποιοτικού. Η βιωμένη ένταση, η ιδιαιτερότητα, η δραστικότητα των αισθήσεων, η κινητικότητα των συγκινήσεων, η όρεξη για αλλαγή, και ποικιλία, όλα για να ξαναφέρουν το πάθος στις ερημιές του Παλαιού Κόσμου, συνεπάγονται το πάθος για Έρωτα. Από μία επιβίωση χωρίς πάθος, μπορεί να γεννηθεί το πάθος για μία πολλαπλή ζωή. Οι ερωτικές χειρονομίες συνοψίζουν και συμπυκνώνουν την επιθυμία και την πραγματικότητα μίας τέτοιας ζωής. Το σύμπαν που χτίζουν με όνειρα και αγκαλιάσματα οι αληθινοί εραστές είναι διάφανο… οι εραστές θέλουν να νιώθουν παντού σαν στο σπίτι τους.

Ο έρωτας, περισσότερο από άλλα πάθη, κατόρθωσε να διατηρήσει τη δόση του ελευθερίας. Η δημιουργία και το παιχνίδι “ευεργετήθηκαν” πάντοτε με μία επίσημη εκπροσώπηση, με μία θεαματική αναγνώριση που τα αλλοτρίωνε, από την πηγή τους. Ο έρωτας δεν απομακρύνθηκε ποτέ από κάποια μυστικότητα, από κάτι που βαφτίστηκε στενή οικειότητα. Βρέθηκε προστατευμένος από την αντίληψη περί ιδιωτικής ζωής, διωγμένος από το φως της ημέρας (που προορίζεται για την εργασία και την κατανάλωση) και απωθημένος στα μύχια της νύχτας στα κοσκινισμένα φώτα. Έτσι γλίτωσε ενμέρει από την ασταμάτητη οικειοποίηση της κάθε ημερήσιας δραστηριότητας. Δεν μπορεί να πει κανείς το ίδιο και για το σχέδιο επικοινωνίας. Η σπίθα του ερωτικού πάθους χάνεται κάτω από τις στάχτες της ψευτοεπικοινωνίας. Με το να οξύνεται κάτω από το βάρος του καταναλώσιμου, η παραποίηση κινδυνεύει να φτάσει στις μέρες μας μέχρι τις απλές χειρονομίες του έρωτα (σχόλιο δικό μου έχει φτάσει). Όσοι μιλάνε για επικοινωνία, όταν το μόνο που υπάρχει είναι σχέσεις αντικειμένων, διαδίδουν το ψέμα και την παρεξήγηση τα οποία και πραγματοποιούν περισσότερο από οτιδήποτε άλλο.

Συννενόηση, κατανόηση, συμφωνία……
Τι σημαίνουν αυτές οι λέξεις όταν γύρω μου βλέπω μονάχα εκμεταλλευτές και εκμεταλλευόμενους, διευθύνοντες και εκτελεστές, ηθοποιούς και θεατές, όλους ανθρώπους που οι μηχανές της εξουσίας τους αλέθουν σαν στάρι….

Η μοναδική ευχαρίστηση που γνώρισε ο αστισμός ήταν να εξαφανίσει κάθε ευχαρίστηση. Δεν του έφτασε να φυλακίσει την ερωτική επιθυμία στη ρυπαρή ιδιοποίηση ενός γαμήλιου συμβολαίου, και να της δίνει άδεια εξόδου την καθορισμένη στιγμή για τις ανάγκες της μοιχείας….. δεν αρκέστηκε στη ζήλεια και στο ψέμα για να δηλητηριάσει το πάθος… πέτυχε να χωρίσει τους εραστές μέσα στο ίδιο το σφιχταγκάλιασμα τους.

Η ερωτική απογοήτευση δεν προέρχεται από το ότι οι εραστές δεν μπορούν να αποκτήσουν ο ένας τον άλλον, …… αλλά από την αίσθηση ότι ο ένας είναι αντικείμενο για τον άλλον……

Ο δυτικός πολιτισμός είναι πολιτισμός εργασίας και όπως λέει ο Διογένης: “Ο έρωτας είναι απασχόληση των τεμπέληδων”. Με τη βαθμιαία εξαφάνιση της καταναγκαστικής εργασίας, ο έρωτας καλείται να ανκτήσει το χαμένο του έδαφος. Και αυτό κρύβει πολλούς κινδύνους για κάθε μορφή εξουσίας. Επειδή ο έρωτας είναι ενωτικός, είναι και ελευθερία του πολλαπλού. Δεν υπάρχει καλύτερη προπαγάνδα για την ελευθερία από την γαλήνια ελευθερία της απόλαυσης. ….

Η ηθική της επιβίωσης καταδίκασε την ποικιλία των ηδονών, όπως καταδικάζει και την ενωτική πολλαπλότητα, σε όφελος του επαναληπτικού. Αν η ευχαρίστηση – άγχος ικανοποιείται με το επαναληπτικό, η πραγματική ηδονή συμβιβάζεται μονάχα με την ποικιλία μέσα στην ενότητα. … Στο ερωτικό η μόνη διαστροφή που υπάρχει είναι η άρνηση της ηδονής….”

(Ραούλ Βανεγκέμ – Η επανάσταση της καθημερινής ζωής -πρώτη Γαλλική έκδοση 1967 – Εκδόσεις Ελεύθερος Τύπος)